ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑ:απευθείας σύνδεση με φωλιά πελαργών.

8. Το κοτσέκι, Μια τριλογία

του Μιλτιάδη Δ. Κωστάκου
Λόγος Α. Ο βιότοπος

Φοβάμαι πως το θέμα με ξεπερνάει. Πως τελικά δε θα μπορέσω να αποδώσω το κοτσέκι στις πραγματικές του διαστάσεις, υπαρκτές και νοητές. Ιδιαίτερα τις δεύτερες. Αυτές είναι οι πιο δύσκολες. Πρέπει να τις εννοήσεις και πρέπει γι’ αυτό  να διαθέτεις την ανάλογη ευαισθησίαΕίναι σα να προσπαθείς να πιάσεις ένα όραμα, ένα παλιό σου όνειρο, και αυτό όλο να αλαργεύει και να βυθίζεται μέσα στην άχλη των χρόνων.
Θα καταλάβετε πιο κάτω τι εννοώ. Πάντως θα το παλέψουμε.

Έχουμε, λοιπόν, μπροστά μας το κοτσέκι δίπλα στα μπακάλικα που λέγαμε. Ένας ανοιχτός και ελεύθερος σε κάθε πρόσβαση χώρος. Μια αλάνα, ένας παιδότοπος, στις διαστάσεις όμως ενός κανονικού γηπέδου για τα δεδομένα της εποχής που μιλάμε. Τέσσερα με πέντε στρέμματα γης. Αλήθεια, που βρέθηκε τέτοιος χώρος, πως οικονομήθηκε τέτοια απλωσιά, τετραγωνισμένη και ισότοπη, σ’ ένα μικρό χωριό χτισμένο σε μια μακριά σειρά λόφων, όπως η Παλιά Φιλιππιάδα!
και να δείτε όλη του η εικόνα είχε ένα σχέδιο αμφιθεατρικό, θα έλεγα. Αν εξαιρέσουμε την ανατολική πλευρά του δίπλα στο δημόσιο δρόμο οι υπόλοιπες πλευρές του ήταν υπερυψωμένες ολόγυρα σε αρκετό ύψος με τα σπίτια όλα να βλέπουν κάτω προς το κοτσέκι. Ώστε, ότι γινόταν μέσα σ’ αυτό το παρακολουθούσαν άνετα από το παράθυρο και τα μπαλκόνια οι ένοικοι των σπιτιών. Όπως συμβαίνει σήμερα σε πολλά γήπεδα που ένας αριθμός τσαμπατζήδων φιλάθλων παρακολουθεί από τις γύρω πολυκατοικίες . παρόμοια γινόταν και με το κοτσέκι, τηρουμένων των αναλογιών βέβαια. Τότε! Γιατί άλλαξαν πολλά πράγματα μέχρι σήμερα. Θα τα πούμε.

        Ο καθένας τώρα μπορεί να φανταστεί εύκολα πόση έλξη ασκούσε ως μαγνήτης το κοτσέκι στα παιδιά. Δεν ήταν ώρα κατά τη διάρκεια της ημέρας που να μην έβρισκες παιδιά στο γήπεδο να παίζουν. Πλην, όταν έβρεχε και όταν είχε πολύ ήλιο τα καλοκαιριάτικα μεσημέρια. Και βέβαια όταν είχε σχολείο. Εκεί χάλαγε το πράγμα. Κοτσέκι και σχολείο δεν τα πήγαιναν καθόλου καλά. Το ένα αντιμάχονταν το άλλο. Όσο ελκυστικό ήταν για τα παιδιά το κοτσέκι, άλλο τόσο και περισσότερο απωθητικό ήταν το σχολείο.

    Απόδειξη ότι οι ώρες στο σχολείο κυλούσαν αργά και βασανιστικά, ενώ στο γήπεδο δεν καταλαβαίναμε πότε κιόλας περνούσαν. Ήταν μια κόντρα που σημάδεψε τα μαθητικά μας χρόνια σε όλη τη διαδρομή. Στην Παλιά Φιλιππιάδα ποτέ οι μαθητές, τα αγόρια να εξηγούμαστε, δεν συμπάθησαν το σχολείο, όσο παράξενο ή υπερβολικό ακούγεται αυτό. Και αιτία ήταν η αντίφαση που είπαμε. Καλό ή κακό, έτσι είχε το πράγμα.

   Τώρα που το σκέφτομαι λέω, καλά που συνυπήρχαν το σχολείο και το κοτσέκι.
τα χρόνια εκείνα, έστω με τη δυσαρμονία στη μεταξύ τους σχέση. Γιατί το ένα αναπλήρωνε το άλλο στο θέμα της μόρφωσης και της συνολικής αγωγής. Και για έναν άλλο λόγο. Το κοτσέκι ήταν η γλυκιά γεύση της ξεγνοιασιάς και της ελευθερίας, απόλυτο και αναγκαίο αντίδοτο στη μιζέρια και τις στερήσεις από τη φτώχεια μέσα στην οποία παραδέρναμε μικροί και μεγάλοι στους δύσκολους εκείνους καιρούς.

Να μην ξεχάσω, γιατί και αυτό έχει τη σημασία του.
  Ελλείψει κατάλληλου χώρου οι Γυμναστικές Επιδείξεις του εξατάξιου τότε γυμνασίου γίνονταν στην Παλιά Φιλιππιάδα, στο κοτσέκι. Παρέλαση, ασκήσεις γυμναστικές μαθητών και μαθητριών κατά τάξη, κόσμος πολύς γύρω με τους επισήμους μπροστά μπροστά, οι Αρχές και Ιερείς, όλοι παρόντες σε ένα δρώμενο τελετουργικό. Γίνονταν και αγώνες που οι μαθητές διαγωνιζόταν στο τρέξιμο, άλμα εις μήκος και ύψος, σφαιροβολία κ.α. . στο τέλος η τελετή έκλεινε με χορούς. Ημέρες λαμπρότητας για το κοτσέκι. Που δεν ήταν μια αλάνα αλλά ένας χώρος πολλαπλής χρήσης, αναγνωρισμένος και επίσημα πλέον. Παραλείπω εδώ τους ποδοσφαιρικούς αγώνες, όσο μπορούμε να τους πούμε, επίσημους ανάμεσα Παλιά Φιλιππιάδα, Νέα και Λευτεροχώρι. Θα μιλήσουμε ξεχωριστά σε άλλο κεφάλαιο.
  
Αν τώρα σε τελική ανάλυση προσθέσουμε σε όλα τα παραπάνω και κάποια άλλα στοιχεία για τον ρόλο που το κοτσέκι διαδραμάτιζε στην  καθημερινότητα ολόκληρου του χωριού στα χρόνια εκείνα, τότε θα έχουμε λάβει τη συνολική του εικόνα.

Το κοτσέκι ως κεντρικός χώρος αποτελούσε τότε έναν βασικό πνεύμονα της κοινωνικής ζωής.

Στην περίμετρο που υπήρχαν δρόμοι, όπου διακινούνταν άνθρωποι και ζώα για τις διάφορες δουλειές. Θα έβλεπες να σουλατσάρουν κατοικίδια, σκυλιά, γάτες και κότες. Ως και χελώνες μπορούσε να δεις να διασχίζουν το γήπεδο στην  ώρα μάλιστα που έπαιζαν τα παιδιά. Στους φράχτες προς τη μεριά των σπιτιών όλο και κάποιο γαιδουράκι άπλωνε λαίμαργα το λαιμό του να σώσει κανα βάτο.


   Σε μια άκρη εξάλλου προς τη βορειοδυτική πλευρά στο κοτσέκι υπήρχε ένα πηγάδι. Ένα κανονικό πηγάδι πέτρινο, που εξείχε κοντά στο ένα μέτρο από το έδαφοςΑπό εκεί οι νοικοκυρές αντλούσαν δροσερό πάντα νερό με ένα μπραγάτσι, τενεκεδένιο δηλαδή κουβά, και μια τριχιά που έφτανε ως κάτω στη στάθμη του νερού. Δεν υπήρχε τότε το υδρευτικό σύστημα και τα σπίτια προμηθεύονταν το νερό από το πηγάδι. Ήταν βέβαια και κάποιες βρύσες, φυσικές πηγές, όπως και το ποτάμι, αλλά για διάφορους λόγους ευνόητους οι νοικοκυρές προτιμούσαν το πηγάδι. Καταλαβαίνετε τώρα τι κίνηση επικρατούσε εκείνα τα χρόνια στο κοτσέκι. Ώστε μπορούμε ανεπιφύλαχτα να χαρακτηρίσουμε το κοτσέκι ως ένα ζωτικό για την εποχή του χώρου. Με μια λέξη ως ένα αληθινό βιότοπο με την δική του βιοποικιλότητα. 
Ωστόσο το κοτσέκι ως θέμα είναι ανεξάντλητο,
Θα συνεχίσουμε σε δεύτερη και τρίτη συνέχεια.
Ιούλιος 2015


4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Αυτο το κειμενο ειναι εξαιρετικο ομως ολους μας στεναχωρει και μας προβληματιζει γιατι παρολο που τοτε εχοντας τοσες μεγαλες ελλειψεις σε βασικα αγαθα ειχαν τα παιδια ενα χωρο να παιξουν ανεμελα εως αργα το βραδυ.Σημερα εχουν ολα τα βασικα αγαθα και πιο πολυ απο το κανονικο αλλα εναν τετοιο χωρο στη πολη μας δεν εχουμε .Οπου και να τα πανε οι γονεις θα πρεπει να ειναι με το χερι στη τσεπη! Και μη μου πειτε για τις .....παιδικες χαρες γιατι αυτες ειναι ....παιδικες τρομαρες!!

Ανώνυμος είπε...

Γιατι ρε δάσκαλε τα..σκαλίζεις ετσι τα πράγματα με το κοτσέκι;Γιατι δε το αφήνεις στην..σημερινή ομορφιά του,και μας θυμίζεις άλλες μπανάλ εικόνες;

Ανώνυμος είπε...

ΔΗΛΩΣΗ ΣΤΑΘΑΚΗ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΑ ΚΑΝΑΛΙΑ:

<<.. όταν ένας βουλευτής ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ κόμματος διαφωνεί ριζικά με την κυβερνητική πολιτική μπορεί να παραιτηθεί από τη βουλευτική του έδρα»

ΚΑΙ ΕΓΩ Ο ΑΔΑΗΣ ΡΩΤΑΩ:

-οι 39 πρέπει να παραιτηθούν η οι 120?


Ανώνυμος είπε...


ΘΑ ΡΙΞΟΥΝ ΑΣΦΑΛΤΟ ΣΤΑ 500 ΜΕΤΡΑ ΣΤΟ ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟ ΔΙΠΛΑ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΣΤΟ ΖΗΡΟ.

Βγήκε κονδύλι από την ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ και βέβαια συναινεί χωρίς ενδοιασμό ο Δήμος Ζηρού.

ΚΑ Ν ΤΕ ΚΑΤΙ ΑΜΑ ΜΠΟΡΕΙΤΕ.

ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ.