Το «χαμένο νόμπελ» για το Καζαντζάκη Η «αληθινή ιστορία» στο βιβλίο και λιγότερο στην ταινία

της Ρούλας Χρήστου

Αυτό που δεν κατάφερε ο Σμαραγδής το κατόρθωσε πριν απ΄αυτόν ο Αρκουδέας.

 Αν ανήκετε σ΄αυτούς που η ταινία για τον Καζαντζάκη δεν ήταν αυτό που περιμένατε, το βιβλίο για το Καζαντζάκη που  κυκλοφορεί  εδώ και δυο  χρόνια , θα σας ανταμείψει. Μόνο που το βιβλίο «το χαμένο νόμπελ», μια «αληθινή ιστορία», λίγοι το γνωρίζουν σε σχέση με την πρόσφατη βιογραφική ταινία για τον Καζαντζάκη. Οι λόγοι είναι ευνόητοι.

Ο σύλλογος «περί βιβλίου» Φιλιππιάδας παρουσίασε Σάββατο βράδυ στην πόλη το εξαιρετικό βιβλίο του Κώστα Αρκουδέα που εδώ και δύο χρόνια επανεκδίδεται συνεχώς και κατέθεσε μ΄αυτό τον τρόπο μια σημαντική πρόταση για το αναγνωστικό κοινό ενόψει εορτών και με αφορμή το έτος Καζαντζάκη.

Στο «χαμένο νόμπελ» τα πράγματα παρουσιάζονται όπως ήταν. Όπως είναι. Ο Καζαντζάκης σαφώς και άξιζε το νόμπελ λογοτεχνίας που για μια δεκαετία πάλευε με ζέση να το αποκτήσει αλλά ποτέ δεν δικαιώθηκε. Οι ελληνικές κυβερνήσεις κι η χριστιανική εκκλησία (καθολική και ορθόδοξη) έκαναν το θαύμα τους και παραμένουν αμετανόητοι. Κυρίως η εκκλησία δια των εκάστοτε ιεραρχών της. Στέρησαν από τηνΕλλάδα ένα ακόμη νόμπελ.

Τον Καζαντζάκη δεν τον αφόρισε η εκκλησία αλλά τον αναθεμάτισε. Κι αν για τον Βενιζέλο ήρθη μόλις πριν λίγα χρόνια το ανάθεμα, για τον Καζαντζάκη υφίσταται εξήντα χρόνια μετά το θάνατό του.

Ο Αρκουδέας σ΄όλο το πρώτο μέρος του βιβλίου του αναφέρεται στην ιστορία του θεσμού των νόμπελ για να δώσει το περίγραμμα της εποχής και των ηθών και μετά βιογραφεί τον Καζαντάκη. Τον βιογραφεί χωρίς να τον αγιοποιεί.φωτίζει όλες τις πλευρές τους χωρίς να παρασύρεται από το αίσθημα αδικίας για το νόμπελ που δεν του αποδόθηκε ή από τον σεβασμό μπρος στη μεγαλοσύνη του πνεύματος που σκιαγραφεί. Κάτι που δεν πετυχαίνει η ταινία για τον  Καζαντζάκη. Η ταινία απλώς τον υμνεί και εξιδανικεύει πτυχές του που δεν χρήζουν εξιδανίκευσης γιατί είναι απλώς ανθρώπινες ή ιδιαιτερότητες του καθενός.

Ο συγγραφέας του βιβλίου καταφέρνει και βιογραφεί τον μεγάλο λογοτέχνη ιστορώντας ταυτόχρονα και την πολιτικοκοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα με τον υπόλοιπο κόσμο εκείνα τα χρόνια.

Το «χαμένο νόμπελ» όπως ειπώθηκε και στην παρουσίαση του βιβλίου είναι πολλά βιβλία μαζί κι όχι ένα.  Είναι από τα καλύτερα βιβλία των τελευταίων χρόνων και απευθύνεται σε κάθε αναγνώστη. Μανιώδη ή περιστασιακό.

Την παρουσίαση του βιβλίου στη Φιλππιάδα ανέλαβαν οι φιλόλογοι Ιωάννα Παππά και Ευγενία Μάστορα με συντονιστή τον έτερο φιλόλογο Θεόδωρο Παπαδιώτη. Ο συγγραφέας κατέθεσε και προφορικά , ερευνητικά στοιχεία του για τις δολοπλοκίες πίσω από τα νόμπελ γενικότερα,  τον Καζαντζάκη ειδικότερα και υπέγραψε βιβλία του.

Δυστυχώς από πλευράς συμμετοχής η εκδήλωση, έπεσε θύμα των αλλεπάλληλων βιβλιοπαρουσιάσεων. Παρότι είχε αρκετό κόσμο, δεν είχε τόσους όσους θα άξιζε στο παρουσιαζόμενο βιβλίο.